Christopher Richard Wynne Nevinson: Returning to the Trenches, 1916

Cartes postales από τα ταξίδια του Νίκου Καββαδία (Μαραμπού ΙΙΙ)



Μπροστά από το πλοίο του 1937
Να και η τρίτη σειρά από τις cartes postales, που θα έστελνε ο Καββαδίας από τα ταξίδια του. Ακολουθούν τα λιμάνια του Μαραμπού (Άγρα 1990), όπως αναφέρονται στα ποιήματά του με τη σειρά.  


Να υπενθυμίσω ότι,  για να διασταυρώσω τα τοπωνύμια, χρησιμοποίησα το "Γλωσσάρι στο έργο του Νίκου Καββαδία" (Άγρα,  1992) του Γιώργου ΤράπαληΑπό αυτό είναι συνήθως οι πρώτες επεξηγήσεις. Ότι έχω προσθέσει εγώ είναι με πλάγια γραμματοσειρά. Όπου έχω χρησιμοποιήσει άλλη βιβλιογραφία σχετική με τον Καββαδία και το έργο του, την αναφέρω κατά περίπτωση. Πολλές πληροφορίες προέρχονται από το http://en.wikipedia.org και φυσικά από αναζητήσεις στο google.
Οι φωτογραφίες προέρχονται, όλες, από προσωπική μου έρευνα στο διαδίκτυο. 
Οι ιστοσελίδες, που χρησιμοποίησα κυρίως, είναι:
και επίσης πολλές ιστοσελίδες των τοπικών αρχών κάθε περιοχής.




Μαδράς
Μαδράς, ο σιδηροδρομικός σταθμός το 1925.

Μαδράς, οι βάρκες masula από ξύλο μάγκο, που χρησιμοποιούνταν εκτός από το ψάρεμα και στο ξεφόρτωμα ελαφριών εμπορευμάτων και επιβατών.  
Μαδράς, ο ποταμός Cooum και το κτίριο της Γερουσίας.

Μαδράς, το λιμάνι το 1913.

Μαδράς, το λιμάνι.

"Για το Μαδράς, τη Σιγγαπούρ, τ' Αλγέρι και το Σφαξ..."
       Mal du départ


Μαδράς: λιμάνι της ΝΑ Ινδίας. Το Madras ή Chennai, όπως το μετονόμασαν οι ινδικές αρχές μετά τους Βρετανούς, βρίσκεται στον κόλπο της Βεγγάλης στα βορειοανατολικά του Ινδικού ωκεανού. Όταν ταξίδευε ο Καββαδίας, το Μαδράς αποτελούσε μεγάλο κέντρο της βρετανικής διοίκησης των αποικιών και σημαντικό λιμάνι για τις θαλάσσιες οδούς του Ινδικού ωκεανού. Το περίφημο "κάρυ του Μαδράς" δεν είναι ινδική, αλλά βρετανική ονομασία, που προέκυψε ακριβώς λόγω της σπουδαιότητας του λιμανιού στο εμπόριο μπαχαρικών και όχι μόνο.


Σιγγαπούρ
Σιγκαπούρη, η βόρεια αποβάθρα το 1913

Σιγκαπούρη, η περίφημη αποβάθρα Clifford τη δεκαετία του 30 με το κόκκινο φανάρι, όπου κατέφθαναν οι μετανάστες και οι επισκέπτες της πόλης. 

Σιγκαπούρη, φυτεία καουτσούκ.

Σιγκαπούρη, ο ομώνυμος ποταμός στο κέντρο της πόλης.


Σιγγαπούρ: εμπορικός κόμβος στην χερσόνησο της Μαλαισίας. Η Σιγκαπούρη, - όπως γράφεται με τη σημερινή ορθογραφία, ή "πόλη του λιονταριού". Ένα από τα θαύματα της βρετανικής αυτοκρατορίας. Ένα σχεδόν ακατοίκητο νησάκι στο νότιο άκρο της χερσονήσου της Μαλαισίας, που οι Βρετανοί μετέτρεψαν από το 1819 σε σπουδαίο λιμάνι για τις μεταφορές μεταξύ Κίνας και Ινδίας. Η εξέλιξή της ήταν ταχύτατη, τόσο σε υποδομές, όσο και σε μετανάστευση. Οι Βρετανοί ισοπέδωσαν λόφους, έχτισαν γέφυρες στον ομώνυμο ποταμό, έχτισαν αποβάθρες, σχεδίασαν την πολεοδομία και δημιούργησαν και τεχνητές φυτείες καουτσούκ (το 1877 φυτεύτηκε το πρώτο δέντρο από τη Βραζιλία). Έτσι η Σιγγαπούρη έγινε κέντρο του εμπορίου καουτσούκ. Ταυτόχρονα ήταν και entrepôt, δηλαδή λιμάνι στο οποίο ήταν δυνατή η μεταφόρτωση ή μεταπώληση εμπορευμάτων χωρίς δασμούς. Τα χρόνια εκείνα, λόγω των δυσκολιών της ναυσιπλοΐας, τέτοια λιμάνια εξασφάλιζαν τη μετακίνηση των εμπορευμάτων στην ίδια κατεύθυνση από διαφορετικές εταιρείες και πλοία, αφού έτσι μοιράζονταν τις αποστάσεις.
Τα χρόνια που ταξίδευε ο Καββαδίας στη Σιγκαπούρη χτιζόταν (από το 1923 ως το 1939) η κύρια βρετανική ναυτική βάση της ανατολικής Ασίας με τη μεγαλύτερη τότε ναυπηγοεπισκευαστική υποδομή στον κόσμο, καθώς και επεκτάσεις σιδηροδρόμων και το αεροδρόμιο. Κινέζοι, Μαλαίοι, Ινδοί Ταμίλ, κι Ευρωπαίοι συνέθεταν ένα πολύβουο μείγμα.  




Σφαξ
Σφαξ, κανάλι 1919.

Σφαξ, άποψη της πόλης με θέα στο λιμάνι.

Σφαξ, φόρτωση ελαιόλαδου.

Σφαξ, η αποβάθρα του φωσφορικού άλατος 
(διακρίνεται ο μηχανισμός φόρτωσης). 

"Για το Μαδράς, τη Σιγγαπούρ, τ' Αλγέρι και το Σφαξ..."
       Mal du départ


Σφαξ: λιμάνι της Τυνησίας. Παλιά ισπανική κτήση, άνδρο των Βερβερίνων πειρατών αργότερα, το Σφαξ ήταν γαλλικό προτεκτοράτο, όταν γράφτηκε το Μαραμπού. Το νέο λιμάνι το έχτισαν οι Γάλλοι το 1895, αφού βομβάρδισαν την πόλη μερικά χρόνια νωρίτερα. Στις αρχές του 20ου αιώνα ανακαλύφτηκαν κοιτάσματα ποτάσας και φωσφορικών αλάτων, οπότε, σε συνδυασμό με την ανεπτυγμένη γεωργία και την αλιεία, το Σφαξ γνώρισε τεράστια ανάπτυξη για σχεδόν έναν αιώνα.


Bay of Bisky

Ατλαντικός, το κύμα στη μπούκα του Γασκωνικού κόλπου. 


Βισκαϊκός κόλπος, στο βάθος τα Πυρηναία.

Ο Γασκωνικός κόλπος, άποψη από το θέρετρο Biarritz από τη γαλλική πλευρά των Πυρηναίων. 
Γασκωνικός κόλπος, ο φάρος του Brest στο βόρειο άκρο. Θύελλα.



"Κάποια βραδιά ως περνούσαμε από το Bay of Bisky..."
        William George Allum

"... ας ρολάρει το κύμα στη Μπισκάγια."
        Στεριανή ζάλη

Bay of Bisky (Biscaye): Ο Γασκωνικός ή Βισκαϊκός κόλπος μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας.  Golfe de Gascogne στα γαλλικά, Golfo de Vizcaya στα ισπανικά ή Cantabria και, τα παλαιότερα χρόνια, El Mar del los Vascos (θάλασσα των Βάσκων). Εκτείνεται από το Brest μέχρι το Cap Ortegal. Οι ρηχές θάλασσες, λόγω της εκτεταμένης ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας, και τα ρεύματα του Ατλαντικού προκαλούν πολλές και άγριες τρικυμίες. Γι' αυτό μιλάει για το κύμα της Μπισκάγιας στο στίχο του ο Καββαδίας. Ειδικά το χειμώνα οι θύελλες είναι μανιώδεις και έχουν κοστίσει πολλά ναυάγια και αμέτρητες απώλειες. Πόσο ταιριαστό με το άγριο πάθος του William George Allum!


Fernando Po 
Fernando Po, φυτείες καφεόδεντρων.

Fernando Po, Santa Isabel, Plaza de España. 

Fernando Po, φυτείες μπανάνας.
Fernando Po, το εμπορικό Dómine ελλιμενισμένο στη Santa Isabella to 1941.

"...είναι το ίδιο πια να μένεις στην Ελλάδα με το να ταξιδεύεις στο Fernando Po."
       Καφάρ


Fernando Po: Το νησί Bioko στον κόλπο της Γουινέας. Ηφαιστειογενές νησί στο βόρειο μέρος του κόλπου. Τον καιρό του Καββαδία αποτελούσε τμήμα της Ισπανικής - σήμερα λέγεται Ισημερινή - Γουινέας. Fernando Po είχε ονομαστεί προς τιμή του Πορτογάλου θαλασσοπόρου που το ανακάλυψε, και έχει επικρατήσει στους αιώνες, τουλάχιστο μέχρι το τέλος της αποικιοκρατίας. Το λιμάνι του Bioko αναπτύχθηκε από τους Βρετανούς στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, ως βάση για την καταπολέμηση του δουλεμπορίου. Τότε ακόμη το λιμάνι ονομαζόταν Port Clarence. Όταν κατέλαβαν το νησί οι Ισπανοί, το λιμάνι μετονομάστηκε σε Santa Isabella - έτσι λεγόταν και την εποχή του Μαραμπού - και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αλματώδη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Από το Fernando Po εξαγόταν παραδοσιακά φοινικέλαιο, ενώ οι Ισπανοί εγκατέστησαν και φυτείες κακάο και καφέ. Αυτό μεγέθυνε την εμπορική του σημασία με δυσάρεστες συνέπειες, όμως, για τους ντόπιους και τους μετανάστες εργάτες γης, οι οποίοι λόγω του ανταγωνισμού ζούσαν σε ένα καθεστώς άτυπης δουλοπαροικίας. Το λιμάνι σήμερα λέγεται Malabo και είναι και η πρωτεύουσα της Ισημερινής Γουινέας.



Συνέχεια: http://lexeis-skepseis-ki-alla.blogspot.gr/2012/08/cartes-postales-v.html